Güveç; insan sağlığına zarar vermeyen killi topraktan yapılan kaplara denir. Güveçte pişen sebze ve et yemekleri, tavuk veya deniz ürünleri ya da baklagillerin tadı, diğer pişirme yöntemlerinden farklıdır. Bu fark, toprak kaptan aldığı kendine has koku ve aromanın yanı sıra, kısık ateşte lokum kıvamında pişmesidir.

Osmanlı mutfağında da çeşitli boyutlarda, ham maddesi ısıya dayanıklı topraktan yapılmış güveç tencere kaplar, helva güveçleri, testiler, küpler, güveç çömlekler ve güveç tavalar kullanılmıştır. Hatta bu topraktan yapılan su testileri yapılmış ve su muhafaza edilmiştir. Daha ufak küplere de kavurma ve tereyağı basılarak muhafaza edilmiştir. O dönemlerde bu tür kapların üretim merkezi olan Kütahya, Çanakkale ve İznik, üretimde sarayın ihtiyaçlarını karşıladığı gibi İstanbul'un ihtiyacını da karşılamıştır.

Şu an her ne kadar üretimi nadir olsa da günümüzde hala eskiden olduğu gibi odun ateşiyle çalışan taş fırınlarda, güveçte yemekler yapılmaktadır. Aynı zamanda ısıya dayanıklı toprak güveçler ocak üzerinde ve fırın içerisinde de güvenle kullanılabilir. Yeni aldığımız güvecin çatlak olmamasına dikkat etmeliyiz. Güveçlerin içinin sırsız olması sağlık açısından tercih edilmelidir. Güveçlerin sırla kaplanması her ne kadar içeriğinin sızmasını engellese de sırların içerisinde bulunması muhtemel kurşun gibi zararlı maddeler, güveçleri sağlıksız hale getirmektedir. Bu nedenle güveç alırken eski usul yapılan sırsız güveçler tercih edin. Yeni alınan güveci kullanmadan önce mutlaka içinde yağ kavurun. Güvecin büyüklüğüne göre 100-200 gr kadar yağ koyun, hafif ısıtılmış fırına atın (Kuyruk yağı tavsiyedir). Kavrulan yağı fırça veya bez yardımıyla iyice güveç iç yüzeyine emdirin. Birkaç saat bekledikten sonra sıcak su ile yıkayıp öyle kullanın.

Bu hazırlıklardan sonra sizlerin de beğeneceğini umduğum güveçte kavurma tarifi aşağıda yer almaktadır.

Kavurmayı kuyruk yağı kullanarak yapacaksanız, ilk önce ayrı bir tavada kuyruktan yağını çıkarın ve bir kenara alın.

Eti ve arpacık soğanı güvece ekleyip, ocağın en küçük yerine, en kısık ateşte pişmeye bırakın. Kendi suyunu çekince, yarım çay bardağı kaynatılmış su ekleyin. Et pişene kadar her suyunu çektikçe yarım çay bardağı su ekleyin. Piştikten sonra yemeklik doğradığınız biberi, domatesleri, yağı ve tuzu ekleyin ve kavrulmaya bırakın. Kavrulduktan sonra da damak zevkinize göre yeteri miktarda karabiber ve kekik ekleyip servis edin.

Not: Tüm malzemeler güveçte alınarak evinizde kullandığınız fırınınızda ya da odun ateşiyle çalışan taş fırında pişirilebilir.

Afiyet Olsun.